Wat is het en waarom moeten ouders zich zorgen maken?
In onze 24/7 verbonden digitale wereld is er een nieuwe trend ontstaan die grote zorgen baart bij ouders en professionals in de geestelijke gezondheidszorg: “sadfishing”.
Wat betekent ‘sadfishing’?
De term werd voor het eerst bedacht door een journalist Rebekka Reid toen beroemdheid Kendall Jenner een ogenschijnlijk perfecte foto van zichzelf plaatste terwijl ze klaagde over haar ‘slechte huid’. Reid merkte op dat dit verre van een op zichzelf staand incident was, waarbij mensen uit alle lagen van de bevolking naar sociale media gingen om hun problemen te overdrijven, schijnbaar in een poging om aandacht en sympathie.
Zo productief is dit nieuwe type online gedrag, verdrietige memes zijn gemaakt, en velen vatten het concept licht op en creëerden er komische inhoud omheen. De realiteit van sadfishing is allesbehalve een grap. Dit soort aandacht zoeken kan ernstige gevolgen hebben, vooral voor beïnvloedbare jonge mensen die zich in een cruciale fase van hun persoonlijke en sociale ontwikkeling bevinden.
De grens tussen het privé- en het openbare leven vervaagt steeds meer in onze hypergeconnecteerde samenleving. Dit geldt met name voor kinderen en tieners die opgroeien met sociale media als hun primaire communicatiemiddel. Voor hen kan het delen van persoonlijke details, waaronder gevoelens van verdriet, angst of depressie, aanvoelen als een natuurlijk onderdeel van hun online interactie.
Het wordt echter een reden tot bezorgdheid wanneer dit delen buitensporig en manipulatief wordt, vaak met de bedoeling sympathie, aandacht of zelfs materieel gewin te vergaren. Dit is de kern van sadfishing: het gebruik van emotioneel lijden als instrument voor manipulatie.
Sadfishing komt steeds vaker voor en ouders en professionals in de geestelijke gezondheidszorg maken zich meer zorgen dan ooit. Hier zijn enkele (hypothetische) voorbeelden van sadfishing in actie:
Jane, een middelbare scholier, heeft het moeilijk met haar wiskundehuiswerk. In plaats van alleen maar te zeggen dat ze het moeilijk heeft, post ze op haar sociale media dat ze ‘de domste persoon ooit’ is en ‘niets goed kan doen’.
Mike, pas afgestudeerd, kreeg niet de eerste baan waarop hij solliciteerde. Hij plaatst een lange, emotionele status op Facebook over zijn herhaalde mislukkingen en hoe hij nooit werk zal vinden, ondanks dat hij het tot nu toe maar één keer heeft geprobeerd.
Tom voelt zich eenzaam tijdens het weekend. Hij twittert dat hij “geen vrienden” heeft en dat hij “altijd alleen” is, ook al waren zijn vrienden maar een weekend bezig.
Waarom treuren mensen?
Er wordt gedacht dat het fenomeen sadfishing voortkomt uit onze hyperverbonden samenleving waar de grens tussen het privé- en het openbare leven steeds vager wordt. Dit is met name het geval voor kinderen en tieners die opgroeien met sociale media als primair communicatiemiddel. Voor hen kan het delen van persoonlijke details, waaronder gevoelens van verdriet, angst of depressie, aanvoelen als een natuurlijk onderdeel van hun online interactie.
Sadfishing is echter wanneer dit delen buitensporig en manipulatief wordt, vaak met de bedoeling sympathie, aandacht of zelfs materieel gewin te vergaren. Het kan een schreeuw om hulp zijn, een tactiek om meer volgers te krijgen, of een manipulatieve tool om een bepaalde reactie aan te trekken.
In een onderzoek uitgevoerd door Digitaal bewustzijn VK, een toonaangevend digitaal wellnessbureau, werd een steekproef van 50.000 kinderen tussen 11 en 16 ondervraagd over hun online gewoonten. Het is verontrustend dat de bevindingen suggereerden dat wanneer deze jongeren echte emotionele steun online zochten, ze zich verwaarloosd voelden en vaak niet het niveau van respons kregen dat ze hadden verwacht.
Het is een onvriendelijke realiteit voor deze jonge geesten, die, in tegenstelling tot hun beroemde idolen, niet worden gesteund door miljoenen fanbases. Jongeren hebben daarentegen hun leeftijdsgenoten – een groep die vaak berucht is om roddels en harde oordelen.
De invloed van beroemdheden op het online gedrag van jongeren is inderdaad groot. Een beroemdheid die zijn melancholie uit over zijn 1,7 miljoen volgers, lokt een golf van sympathieke reacties uit. Hetzelfde kan niet gezegd worden van een gemiddelde 14-jarige met een bescheiden aanhang van 75. De ongelijkheid is aanzienlijk, en de impact van deze oppervlakkige digitale ondersteuning, vluchtig en hol.
De risico’s van Sadfishing
Hoewel het belangrijk is om kinderen aan te moedigen hun emoties te uiten en steun te zoeken wanneer ze die nodig hebben, kan verdrietig zijn schadelijk zijn.
Ten eerste kunnen kinderen, door te vertrouwen op externe validatie om met emotionele problemen om te gaan, moeite hebben om gezonde coping-mechanismen te ontwikkelen.
Bovendien kan sadfishing de verkeerde aandacht trekken, zoals trollen, pestkoppen of zelfs roofdieren. In een poging sympathie te winnen, kunnen kinderen zichzelf onbedoeld blootstellen aan meer schade, wat leidt tot een cyclus van emotionele stress.
Er is ook het risico van desensibilisatie. We hebben dit al zien gebeuren door de creatie van verdrietige memes. Naarmate meer en meer mensen zich bezighouden met sadfishing, kan de constante blootstelling aan deze emotioneel geladen berichten leiden tot mededogenmoeheid, waarbij individuen onverschillig worden voor de emotionele nood van anderen.
Sadfishing herkennen
Nu begrijpen we de betekenis van sadfishing, is het belangrijk om de tekenen ervan te herkennen. Dit kan een uitdaging zijn. Tieners ondergaan van nature tal van emotionele veranderingen, waardoor oprechte hulpkreten moeilijker te herkennen zijn. Er zijn echter enkele tekenen waar u op moet letten:
1. Een patroon van emotionele berichten
Frequente dramatische berichten over persoonlijke problemen, gevoelens van waardeloosheid of hopeloosheid, of vage berichten die aangeven dat er iets mis is, kunnen duiden op droefheid.
2. Aandachtzoekende opmerkingen
Als de posts van je tiener vrienden er vaak toe aanzetten om bezorgd of sympathiek te reageren, kunnen ze bedroevend zijn. Ze reageren misschien vaag op deze opmerkingen of versterken hun emotionele nood.
3. Tegenstrijdig gedrag
Als de online persoonlijkheid van je tiener niet overeenkomt met zijn gedrag in het echte leven, kan hij treurig zijn. Bijvoorbeeld als ze regelmatig posten over zich eenzaam of onbemind voelen, maar offline tevreden en goed aangepast lijken.
4. Externe validatie
Tieners die verdrietig zijn, zoeken vaak bevestiging van hun online leeftijdsgenoten in plaats van echte vrienden, familie of professionals in de geestelijke gezondheidszorg in vertrouwen te nemen.
Als je vermoedt dat je tiener verdrietig is, benader hem dan met empathie en begrip. Open communicatie staat centraal. Moedig hen aan om hun gevoelens op een gezonde, constructieve manier te uiten en zoek zo nodig professionele hulp.
Begeleiden van kinderen in het digitale tijdperk
Als het gaat om het begeleiden van kinderen in dit complexe landschap, staat open communicatie centraal. Praat met uw kind over sadfishing en de mogelijke gevaren die het kan opleveren. Moedig ze aan om hun gevoelens op een gezonde manier te uiten en verzeker ze dat ze altijd bij jou, een leraar of een professional in de geestelijke gezondheidszorg terecht kunnen als ze zich neerslachtig voelen.
Het voorkomen van sadfishing vereist open communicatie, onderwijs en begrip. Dit zijn de stappen die u kunt nemen:
1. Voer een open dialoog:
Zorg voor een ruimte waar uw tiener zich op zijn gemak voelt om zijn gevoelens met u te delen. Laat ze weten dat het oké is om over hun worstelingen te praten en dat online aandacht zoeken niet de beste oplossing is.
2. Online Etiquette:
Leer uw kind over de mogelijke risico’s en gevolgen van het online delen van persoonlijke informatie. Moedig ze aan om na te denken voordat ze iets posten en overweeg de langetermijneffecten van het openbaar delen van persoonlijke worstelingen.
3. Moedig offline verbindingen aan:
Inspireer uw kind om offline relaties te versterken en hun gevoelens te delen met vertrouwde vrienden, familie of een vertrouwenspersoon.
4. Bewaak online activiteiten:
Gebruik apps voor ouderlijk toezicht zoals Kidslox om de online activiteiten van uw kind in de gaten te houden. Zorg er met respect voor hun privacy voor dat ze sociale media veilig en verantwoord gebruiken.
5. Modelleer gezonde emotionele expressie:
Laat uw kind zien hoe het gevoelens op een gezonde, positieve manier kan uiten. Dit kan via kunst, een dagboek of andere creatieve uitingen zijn.
6. Ontwikkel kritische denkvaardigheden
Vind manieren om uw kind aan te moedigen om de inhoud die ze online en in de wereld om hen heen zien, kritisch te beoordelen. Vraag ze vanaf jonge leeftijd wat ze van situaties vinden en vraag ze om te proberen te begrijpen wat de motivaties achter dingen en het gedrag van mensen kunnen zijn.
7. Zoek professionele hulp
Als uw kind het echt moeilijk lijkt te hebben, overweeg dan om hulp te zoeken bij een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Ze kunnen begeleiding en strategieën bieden voor het omgaan met emotionele problemen.
Onthoud dat het cruciaal is om deze situatie met empathie en begrip te benaderen. Uw kind moet weten dat ze worden gehoord en dat hun gevoelens geldig zijn.
Wat zijn de belangrijkste opmerkingen over het fenomeen Sadfishing?
Sadfishing, samen met andere digitale hindernissen, stelt kinderen bloot aan een reeks potentiële risico’s, van een vals gevoel van veiligheid tot de duisterdere gevaren van online roofdieren. De druk om beroemdheden na te bootsen bij het delen van hun diepste emoties op openbare platforms kan een emotionele wervelwind veroorzaken voor jonge individuen, wat vaak leidt tot teleurstelling wanneer de verwachte niveaus van betrokkenheid en steun uitblijven.
De noodzaak van een proactieve aanpak bij het opvoeden en beschermen van onze kinderen kan niet genoeg worden benadrukt. Het is echter niet de bedoeling om ze volledig uit de online wereld te cocoonen. Technologie en internet spelen immers een vitale rol in het leren, communiceren en vermaken van vandaag. In plaats daarvan moet onze focus liggen op het uitrusten van hen met de kennis en hulpmiddelen om op verantwoorde wijze door dit digitale landschap te navigeren.
Deze aanpak vereist een delicaat evenwicht. Het houdt in dat we onze kinderen voldoende vrijheid bieden om te leren, fouten te maken en te groeien, terwijl we toch een omgeving van begeleiding en veiligheid bieden. Als ouders kunnen we de complexiteit van de taak niet uit de weg gaan. In plaats daarvan moeten we het hoofd bieden, geïnformeerd, voorbereid en ons bewust zijn van de specifieke uitdagingen waarmee onze digitale kinderen worden geconfronteerd.
We moeten vooral zelf gezond digitaal gedrag belichamen en bevorderen. Als primaire rolmodellen voor onze kinderen zullen onze online gewoonten hun digitale gedrag aanzienlijk beïnvloeden. Het goede voorbeeld geven is een krachtige strategie om hun begrip van positieve en veilige interactie in de digitale wereld vorm te geven.
