Herinner je je nog toen de berichten-app WhatsApp op de markt kwam en beloofde “Geen advertenties! Geen spelletjes! Geen fratsen!”?
Nou, met de introductie van WhatsApp-advertenties is die belofte verbroken.
WhatsApp is ‘s werelds populairste berichten-app, gebruikt door meer dan 2 miljard mensen (waaronder veel tieners). Tot juni 2025 was hij volledig reclamevrij. Nu verschijnen er voor het eerst ooit WhatsApp-advertenties in de app.
Als je net als de meeste ouders bent, gebruiken je kinderen WhatsApp misschien ook. Ze kunnen het gebruiken voor familiegroepschats, of om via wifi met vrienden te berichten (geen mobiel abonnement nodig!).
Deze wijziging heeft gevolgen voor hoe de persoonlijke gegevens van je kinderen worden verzameld en gebruikt, de tijd die ze in de app doorbrengen en het soort inhoud waaraan ze worden blootgesteld.
En voor ouders die zich al overweldigd voelen door digitale veiligheid, lijkt dit weer een bewegend doelwit.
Weten over WhatsApp-advertenties is een nieuw hoofdstuk in het voortdurende verhaal van digitale gezondheid en welzijn. Nu groeien de vragen: is de app nog wel geschikt voor je kinderen? Worden ze blootgesteld aan reclame die ze niet begrijpen? En wat kun je daaraan doen?
Wat is het nieuwe advertentiemodel van WhatsApp?
Hoewel je WhatsApp misschien vooral gebruikt voor groepsgesprekken met familie of om familie in het buitenland te berichten, gebruiken je kinderen het waarschijnlijk voor veel meer dan alleen basisberichten.
WhatsApp heeft een functie genaamd “Updates” (vergelijkbaar met Instagram Stories of Snapchat), waar gebruikers media en berichten kunnen delen die na 24 uur verdwijnen.
Het is een van de belangrijkste sociale feeds geworden waar kinderen en tieners contact houden buiten de meer openbare feeds van Facebook of Instagram.
In deze “Updates”-feed verschijnen nu WhatsApp-advertenties. Wanneer je tiener door de Updates van vrienden scrolt om content te bekijken, ziet hij of zij nu ook gesponsorde inhoud van bedrijven, gemixt met berichten van mensen die ze kennen.
Maar dit is niet zo duidelijk als YouTube-advertenties die je video onderbreken. WhatsApp-advertenties zijn zo ontworpen dat ze lijken op gewone Updates van vrienden en verschijnen als gewoon nog een bericht van iemand die je volgt.
Als je in de kleine lettertjes duikt, staat er dat WhatsApp “beperkte” gegevens gebruikt om te bepalen welke advertenties aan elke gebruiker worden getoond. Deze gegevens worden verzameld zoals bij elke andere app, inclusief informatie zoals:
- Algemene locatie (stad of land)
- Taalinstellingen van het apparaat
- Welke zakelijke kanalen ze volgen
- Hoe ze omgaan met advertenties in de app
Het bedrijf belooft dat je daadwerkelijke sms-berichten, telefoongesprekken en persoonlijke Updates privé blijven en versleuteld zijn.
Waarom dit belangrijk is voor kinderen
Dit realiseren veel ouders zich niet: kinderen en tieners brengen heel veel tijd door in de Updates-sectie van WhatsApp.
Ze gebruiken het niet alleen om berichten te sturen. Dit deel van de app is een van de belangrijkste socialemediakanalen geworden en tieners gebruiken het net zoals op Instagram of TikTok.
Dit betekent dat WhatsApp-advertenties niet verborgen zitten in een deel van de app dat je kinderen normaal niet gebruiken. Ze staan direct in de contentstroom die je kinderen meerdere keren per dag bekijken.
Wanneer advertenties er precies uitzien als content van vrienden en familie, wordt het voor kinderen veel moeilijker om te herkennen dat ze aan het worden blootgesteld aan reclame. En als je kind nog aan het leren is advertenties te onderscheiden van echte content, merk je misschien dat hij of zij op advertenties klikt en ermee omgaat zonder het überhaupt door te hebben.
Niet weten welke advertenties ze zien en op welke berichten ze worden blootgesteld, zou elke ouder zorgen moeten baren. Dus wat staat er op het spel en wat kun je doen?
Welke gegevens WhatsApp verzamelt en hoe dit je kind beïnvloedt
Het uitwisselen van gegevens voor gebruik is enigszins genormaliseerd in de wereld van “apps voor alles.”
Maar wat je misschien onschuldige gegevens vindt, kan worden verzameld en gebruikt voor meer dan je zou verwachten. Voeg je kinderen eraan toe, en je zult al snel zien hoeveel risico deze apps en advertentie-algoritmes met zich meebrengen.
Om de juiste advertenties aan gebruikers te tonen, volgt WhatsApp nu het volgende van je kind:
- Locatiegegevens (stad, land en mogelijk meer gedetailleerde data)
- Patronen van appgebruik (hoe lang ze in verschillende secties doorbrengen, waarop ze klikken)
- Sociale connecties (welke kanalen ze volgen, met welke Updates ze interactie hebben)
- Apparaatgegevens (taalinstellingen, apparaattype)
Privacy-experts maken zich zorgen omdat deze gegevens gecombineerd kunnen worden met informatie van andere Meta-apps (Facebook, Instagram) als je kind accounts op die platforms heeft.
Zelfs als je hebt geprobeerd de socialmediapresentie van je kind te beperken, creëren WhatsApp-advertenties een extra punt voor gegevensverzameling.
Praktische stappen die ouders kunnen nemen om hun kinderen te beschermen
Het goede nieuws is: je hebt opties als het gaat om het gebruik van WhatsApp. En je hoeft niet altijd te kiezen tussen “WhatsApp volledig verbieden” en “gewoon alles maar te laten gebeuren”.
Bekijk samen de privacy-instellingen van WhatsApp
Als je kind oud genoeg is om te begrijpen wat privacy-instellingen zijn, kan het helpen deze samen door te nemen.
Open WhatsApp samen met je kind en doorloop elke privacy-instelling. Bespreek ze gezamenlijk en stel grenzen in voor wie hen aan groepen mag toevoegen en wie hun profiel/status kan zien.
Je kunt ook veel van de andere veiligheidsfuncties van WhatsApp doornemen (waarvan je misschien niet wist dat ze bestonden!)
Gebruik ouderlijk toezicht-tools
Soms kan een extra verdedigingslaag helpen. Ouderlijk toezicht-apps zoals Kidslox kunnen je helpen het totale appgebruik van je kind te monitoren en tijdslimieten in te stellen voor social media-apps – inclusief WhatsApp. Je kunt ook bijhouden hoeveel tijd ze besteden aan verschillende digitale activiteiten.
Hoewel je de advertenties in WhatsApp zelf niet kunt beheersen, kun je wel regelen hoeveel toegang je kind tot de app heeft en gezinsregels opstellen over het gebruik.
Overweeg alternatieven en stel grenzen
Voor sommigen gaat het te ver dat WhatsApp gebruikers zonder waarschuwing advertenties voorschotelt.
Als WhatsApp-advertenties en privacyzorgen voor jullie gezin onacceptabel zijn, kun je andere berichtenz-apps overwegen. Signal, bijvoorbeeld, is een gratis en veilige berichten-app die geen advertenties heeft en geen gebruikersgegevens verzamelt.
WhatsApp-advertenties zijn hier – en ze bieden nieuwe kansen om over digitale privacy te praten
De situatie met WhatsApp-advertenties is eigenlijk slechts een symptoom van een veel grotere trend: de toenemende commercialisering van de digitale leefwereld van kinderen.
Vandaag is het WhatsApp. Morgen kan het een andere app zijn die je kinderen geweldig vinden.
Maar in plaats van elke verandering in platforms na te jagen en je digitale gedrag volledig overhoop te halen, kun je deze momenten gebruiken om te werken aan digitale geletterdheid van je kind.
Dit zijn ideale momenten om hen duidelijk te maken dat hun aandacht, gegevens en gedrag waardevol zijn voor bedrijven. Leg ze uit waarom, en help ze zien waarom het belangrijk is advertenties te herkennen – en niet zomaar op advertenties te klikken voor extra levens of munten in apps – voor hun digitale veiligheid.
Hoewel kinderen WhatsApp nog steeds veilig kunnen gebruiken met de juiste supervisie en voorlichting, is het belangrijk om veranderingen zoals advertenties in de gaten te houden en voorbereid te zijn op hoe je je digitale plan aanpast.
Het belangrijkste wat je kunt doen? Blijf nieuwsgierig, stel vragen en houd open gesprekken met je kinderen over hun digitale ervaringen.
Zeker, de technologie blijft veranderen. Maar jouw rol als gids en beschermer blijft hetzelfde.
Wil je meer weten over hoe je voorop kunt blijven lopen bij digitale veranderingen? Bekijk dan onze volledige bibliotheek met handleidingen en bronnen voor ouders en verzorgers. Leer de laatste updates en hoe je de digitale gezondheid en veiligheid van je gezin beschermt!
